
Fintek Nedir ?
Öncelikle FinTek (finansal teknoloji ) kesin bir tanımı olmamakla beraber basite indirgemek gerekirse teknolojinin finans ve bankacılık alanında kullanılmasıdır. Yaklaşık yirmi yıldır, finans şirketleri rakiplerinin önüne geçmek adına ileri teknolojilere başvurmuş bu sayede finans ile teknoloji birbirini besleyen ve de birbirinden ayrı düşünülemez iki sektör haline dönüşmüştür. Başlangıçta bu teknolojiler tüketici, ticaret ve finans kurumlarının alt yapılarını geliştirmek için kullanılsa da, şu anda bankacılık yatırım ve hatta bitcoin gibi kripto para birimleri de dahil olmak üzere geniş bir alana sahip olmuştur. İvedikle ve devamlı gelişmekte olan bu sektör beraberinde hukuki regülasyon ihtiyacını getirmektedir. Örneğin neredeyse hayatımızın her alanında nüfus etmiş olan aplikasyonlar, sosyal medya hesapları ya da e-ticaret kuruluşları ile kullanıcı üyelik bilgileri, gizlilik sözleşmeleri, bilgilendirme formları gibi hukuki kurallar gerektiren formlarla karşılaşmaktayız. Hatta bir temsilcisi olduğum Mükyen Hukuk olarak bizler de son günlerde çalışmalarımızı bu alanlarda yoğunlaştırmış durumdayız. Kullanıcıların gizliliği adına önceki cümlede bahsedilen işlerin hukuki ölçütleri çok önemli olmakla beraber, üreticilerin marka tescil lisanslama gibi süreçlerinin takibinde de hukuku uygun hareket edilmesi büyük ehemmiyet taşımaktadır. Sözgelimi alışveriş yaparken oluşturulan dijital kimlikler bile aslından çok daha fazla bilgi ve veri taşımaktadır bu nedenle finansal teknoloji hukukuna mahremiyet ve kişisel veri koruma kapsamında ihtiyaç duyulmaktadır. Ek olarak fintek hukuku yeni düzenlemeler oluşturmakta ve şahsın haklarını koruma altına almaktadır. O nedenle finansal teknoloji alanına hukukçular ve bunlardan biri olan ben Barış Mükyen hatta ek olarak Mükyen Hukuk çatısı altındaki birçok avukat meslektaşım, bu alanlara dair regülasyonlardan ve ilerlemelerden her daim haberdar olmak çabası içerisindedir. Bu güncelliğe dair verilen efor ve gelişim çabalarının tüm hukuk camiamıza yayılması da yasaların oluşturulmasında etkin rol oynayabilecektir.
Dünyada finans teknolojisi hukukunun trendini ve ülkemizdeki bu alandaki düzenlemelere ihtiyaç durumundan söz eder misiniz?
Küresel konjünktüre bakıldığında Google, Apple, Amazon gibi büyük teknoloji isimlerinin FinTek alanına olan ilgisinin bir yansıması olarak bu alanda düzenlemeler ve oluşumlarda her geçen gün hızlanıyor. Bu hıza yetişmekte zorlanan hukuk trendleri sıklıkla revizyona gidiyor, aslına bakarsınız bu AB için de Türkiye için de böyle. Örneğin Avrupa ülkeleri 2009 yılında güvenli ödeme hizmetleriyle ilgili bazı regülasyonlara gitmiş ve PSD (payment service directive) kanunu çıkarılmıştır akabinde 2015’te revizyona gidilerek güvenli ödeme hizmetleriyle ilgili alan genişletilerek PSD2 kanunu çıkarıldı. Ancak hala bu düzenlemelerle ilgili sıkıntıların devam ettiği görülmekte. Türkiye’ye bakıldığında ise yasal düzenlemeler açısından AB’nin gerisinden geldiğini söylemek mümkün, fakat Türkiye’de dinamik olan bu sektörün AB’yi yakalama potansiyeli sahip olduğu da bir gerçek . Örneğin 2021 yılında yapılan bazı düzenlemelerden bahsetmek gerekirse; açık bancaklık, uzaktan kimlik tespiti, kripto varlıklara dair düzenlemeler bunlardan bir kaçı. Farklarına gelirsek Avrupa’da olduğu gibi Türk hukukunda yerleşik bir FinTek kavrımı bulunmamaktadır. Bunun yanında mevcut hukukumuzda FinTek şirketleri için ayrı lisans yükümlülükleri öngören hukuki düzenlemeler de mevcut değildir. Bunun sonucu olarakta, ülkemizde FinTekler söz konusu olduğunda mevzuat hükümlerinden hareketle bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Baroların son dönemlerde finans teknoloji alanında, bilişim hukuğu entegreli bir eğitim programına hazırlandığını biliyoruz. Meslektaş avukatların mutlaka bu programlardan faydalanmasını öneririm.