Spor Hukukunda Futbolculara Dair

Futbolcuların hukuken yaşadığı mağduriyetler nelerdir?

Futbolcular; maçlarda oynatılmama, kadro dışı bırakılma gibi sebeplerden dolayı sözleşmelerini sona erdirerek kariyerlerinin devamı için hak ve alacaklarından vazgeçmektedir. Bunun dışında transfer döneminin bitmesine birkaç gün kala sözleşmesi feshedilmiş veya son anda kendisine bir kulüp bulması söylenmiş veya hiç sözleşme imzalamamış alt lig futbol oyuncuları da mağduriyet yaşamaktadır.

Profesyonel futbolcu sözleşmesi nedir?
Kulüpler ile futbolcular arasında hizmet sözleşmesi çerçevesinde bir sözleşme yapılarak transfer ve tescil dönemi içinde Türkiye Futbol Federasyonuna sunulması ile futbolcunun kulüp adına müsabakalara katılması sağlayan sözleşmelerdir.

Profesyonel futbolcu alacaklarını nasıl tahsil edebilir?
Sözleşmesi haksız feshedilen veya alacaklarını alamayan profesyonel futbolcu TFF Uyuşmazlık Çözüm Kuruluna başvuruda bulunabilir. Buraya başvurmak zorunda olmayıp haklarını genel mahkemede araması mümkündür. Zira UÇK’da başvurular hızlıca çözülse de verilen karar mahkeme ilamı niteliğinde olmadığından, bu karara dayanarak ilamlı icra yoluyla takip başlatılamaz. Alacak tahsili için bir diğer yol ilamsız icra yoluyla takiptir.

İcra müdürlüğü vasıtasıyla kulübe bir ödeme emri gönderilir. Kulüpler bu ödeme emrine süresi içinde itiraz edebilir ancak bu itirazdan sonra futbolcu takibe dayandığı belgenin niteliğine göre bir itirazın iptali davası veya itirazın kaldırılması davası açabilir. Sürecin sonunda takibin kesinleşmesi ile futbolcu alacağına kavuşmaktadır. Futbolcunun başlattığı ilamsız takibin kesinleşmesi ile; borçlu kulübe ait taşınır ve taşınmaz mallara haciz konulması suretiyle, borçlu kulübün 3. kişilerdeki hak ve alacaklarının haczedilmesi ile, hasılat haczi ile, borçlu kulübün marka hakkının haczedilmesi ile ve son olarak borçlu kulübe ait olan adrese icra memuru ile gidilerek haciz yapılması suretiyle alacağını tahsil edebilir.

Futbolcu, genel mahkemelere başvurarak alacağının tespitini talep edebilir. Mahkemeden alınan ilam sayesinde, ilamlı icra takibi yoluyla alacaklarını tahsil edebilir. İlamlı icra, ödeme emrinin gönderilmesiyle takip anında kesinleşir. Artık borçlu kulüp yalnızca icranın geri bırakılmasını talep edebilecektir. Futbolcu, borçlu kulüpten olan alacağını TFF Uyuşmazlık Çözüm Kurulunda veya genel mahkemelerden aldığı ilam ile ispatlayabilirse TFF’ye yapacağı bir yazılı başvuru ile kulübün transfer ettiği sporcularla yaptığı sözleşmelerin tesciline engel olabilir. Buna transfer yasağı yaptırımı denilmektedir.

Kulüplerin her yıl lisans başvuru sürecine girdikleri dönemde futbolculara karşı vadesi gelmiş borçlarının bulunması durumunda borcun alacaklısı olan futbolcudan bir muvafakatname alması gerekmektedir. Bu durumda alacaklı futbolcu muvafakatname vermeyerek borcunun ödenmesini isteyebilir. Futbol kulübünden alacağı olan futbolcu için kimi zaman kulüpler, futbolcuya para cezası keserek borca mahsup etmektedir. Bu durumda mağduriyet yaşayan futbolcunun, aleyhine verilen para cezasını iptal ettirerek borçtan mahsup edilen bedelin iadesini sağlaması mümkündür. Alacaklara dair Uefa, fifa ve tff süreçlerde hak kaybına dair başvuru yapılan federasyonlardır. Başvuru mercii uyuşmazlık durumuna göre değişkenlik göstermektedir.

Barış Mükyen